內(nèi)
內(nèi)字解釋
基本字義
內(nèi)
⒈ ?里面,與“外”相對:內(nèi)部。內(nèi)外。內(nèi)定。內(nèi)地。內(nèi)閣。內(nèi)行(
)。內(nèi)涵。⒉ ?稱妻子或妻子家的親戚:內(nèi)人。內(nèi)親。內(nèi)弟。
⒊ ?親近:內(nèi)君子而外小人。
其他字義
內(nèi)
⒈ ?古同“納”,收入;接受。
異體字
- 內(nèi)
- ?
漢英互譯
inner、inside、within
相關(guān)字詞
外
造字法
會意:從人、從冂
English
inside
內(nèi)的筆順分步演示
詳細解釋
基本詞義
◎ 內(nèi)
〈動〉
(1) (會意。甲骨文字形,從冂入。冂(
)表示蒙蓋,入表示進入之物,合而表示事物被蒙蓋在里面。本義:入,自外面進入里面)。(2) 同本義 [enter]
內(nèi),入也。自外而入也?!墩f文》
主入也?!吨芏Y·職內(nèi)》注
趙不內(nèi)?!妒酚洝?a href=http://eklavyapremedicalimphal.com/cidian/cidian/gushi/quyuan/ target=_blank class=infotextkey>屈原賈生列傳》
欲止不內(nèi)?!妒酚洝ろ椨鸨炯o》
內(nèi)所著披襖中。——明· 崔銑《記王忠肅公翱三事》
(3) 交入;接納。后作“納” [pay]
無不務(wù)內(nèi)。——《禮記·月令》。注:“謂收斂入之也?!?/p>
夫耳內(nèi)和聲,而口出美言。——《國語·周語》
距關(guān),毋內(nèi)諸侯?!妒酚洝ろ椨鸨炯o》
惡內(nèi)諸侯客。——《史記·范雎蔡澤列傳》。注:“謂收斂入之也?!?/p>
(4) 又如:內(nèi)金(進貢金、銀、銅等物)
(5) 另見
基本詞義
◎ 內(nèi)
〈名〉
(1) 里面。與“外”相對 [inside]
一室之內(nèi)。——明· 袁宏道《滿井游記》
郗猶在帳內(nèi)?!妒勒f新語·雅量》
東海家內(nèi)則郝夫人之法,親陵家內(nèi)范 鐘夫人之禮。——《世說新語·賢媛》
一板內(nèi)有重復(fù)。——宋· 沈括《夢溪筆談·活板》
(2) 又如:海內(nèi);關(guān)內(nèi);內(nèi)牽(內(nèi)中傳遞消息者)
(3) 指某一群體或某一物體的中間。常指國內(nèi)或朝廷內(nèi) [inside;internal;interior]
動干戈于邦內(nèi)?!墩撜Z·季氏》
商君佐之,內(nèi)立法度,務(wù)耕織。(內(nèi),名詞作狀語,譯時加介詞“對”,為“對內(nèi)”。)—— 漢· 賈誼《過秦論》
不宜偏私,使內(nèi)外異法也。——諸葛亮《出師表》
外結(jié)好孫權(quán),內(nèi)修政理。——《三國志·諸葛亮傳》
(4) 又如:內(nèi)叛(內(nèi)部叛亂);內(nèi)患(國內(nèi)的禍患);內(nèi)事(國內(nèi)的事;宗廟祭祀之事);內(nèi)睦(使內(nèi)部和睦);內(nèi)噬(內(nèi)部攻訐相殘);內(nèi)寇(國內(nèi)變亂;外敵入侵)
(5) 室,內(nèi)室,房室 [room]
許便回入內(nèi),既見婦,即欲出。——《世說新語·賢媛》
皆拜臥內(nèi)床下?!稘h書·霍光傳》
(6) 又如:內(nèi)幃(女子居處);內(nèi)舍(內(nèi)室;古代婦女居于內(nèi)室,因借指妻子、女眷);內(nèi)房(內(nèi)室;女眷居住的屋子);內(nèi)階(內(nèi)屋的臺階);內(nèi)照(光照內(nèi)室;光照內(nèi)部);內(nèi)戶(內(nèi)宅的門);內(nèi)子(妻子)
西宮南內(nèi)多秋草?!拙右住堕L恨歌》
侍衛(wèi)之臣不懈于內(nèi),忠志之士忘身于外?!T葛亮《出師表》
(8) 又
內(nèi)外異法。
酒非內(nèi)法?!巍?司馬光《訓(xùn)儉示康》
(9) 又如:內(nèi)帑(皇家銀庫);內(nèi)侍(皇宮中的侍從官,多以宦官充任);內(nèi)庫(宮中的府庫);內(nèi)園(宮中的御花園);內(nèi)廄(宮中的馬廄,御馬房);內(nèi)禁(宮禁);內(nèi)庭(宮禁以內(nèi);內(nèi)院);內(nèi)宴(宮廷宴會)。又指封建朝廷。如:內(nèi)志(入主朝廷的志向);內(nèi)附(歸附朝廷);內(nèi)榮(在朝中任職);內(nèi)輔(在朝中輔弼君主);內(nèi)屬(歸附朝廷為屬國或?qū)俚?;內(nèi)藩(朝廷直接轄治下的中原諸侯王國);內(nèi)轉(zhuǎn)(地方官上調(diào)中央政府任職);內(nèi)任(朝中重任和要職)
(10) 婦女;女色 [woman]
齊侯好內(nèi)?!蹲髠鳌べ夜吣辍?/p>
(11) 又如:內(nèi)具(婦女日常應(yīng)用的佩巾、絲絮和針絲袋之類物品);內(nèi)治(古指對婦女進行的教育);內(nèi)利(國君的配偶宜室宜家,有利于鄰國);內(nèi)幸(皇帝寵愛的姬妾);內(nèi)姻(女眷方面的姻親)
(12) 古代泛稱妻妾。后專稱妻 [wife]
夢里無題惟寄內(nèi)?!X惟善《送賈元英之照潭》
(13) 又如:內(nèi)實(妻妾與寶物);懼內(nèi)(怕老婆);內(nèi)訓(xùn)(對婦女的訓(xùn)誡教育);內(nèi)父(岳父);內(nèi)饋(內(nèi)子。指妻子);內(nèi)掌柜(主婦);內(nèi)寢(正妻之居室);內(nèi)媚(丈夫善于討妻妾的歡心);內(nèi)娣(妻子的弟弟);內(nèi)妹(妻子的妹妹);內(nèi)主(古代諸侯的夫人);內(nèi)老板(老板娘)
(14) 內(nèi)心 [heart]
王平子形甚散朗,內(nèi)實勁俠。——《世說新語·讒險》
內(nèi)懷猶豫之計。——《資治通鑒》
(15) 又如:內(nèi)境(內(nèi)心境界);內(nèi)意(內(nèi)心的想法);內(nèi)謀(內(nèi)心思慮、謀劃;參與機要,謀劃政事;暗中謀劃);內(nèi)慧(內(nèi)心敏慧);內(nèi)剛(內(nèi)心剛強)
(16) 內(nèi)臟 [internal organs]
見此崩五內(nèi),恍惚生狂癡。——蔡琰《悲憤詩》
(17) 又如:內(nèi)癥(體內(nèi)臟器的疾病);內(nèi)疽(體內(nèi)臟器的毒性腫塊);內(nèi)疾(猶言暗病。身體內(nèi)部的病癥)
(18) 正道。佛教徒稱佛門之內(nèi)為內(nèi),佛門之外為外 [Buddist sutras]。如:內(nèi)教(指佛教);內(nèi)學(xué)(佛學(xué)。道教所習(xí)神仙導(dǎo)養(yǎng)之學(xué))
(19) 另見
康熙字典
內(nèi)【子集下】【入部】 康熙筆畫:4畫,部外筆畫:2畫
〔古文〕《唐韻》《集韻》《韻會》《正韻》奴對切,餒去聲?!墩f文》入也,從冂入,自外而入也。《玉篇》裏也?!对鲰崱分幸??!兑住だへ浴肪泳匆灾眱?nèi),義以方外。
《前漢·鼂錯傳》先爲築室家,有一堂二內(nèi)?!对]》二房也?!俄崟贩渴以粌?nèi),天子宮禁曰內(nèi)。漢制,天子內(nèi)中曰行,內(nèi)猶禁中也。唐有三內(nèi),皇城在長安西北隅,曰西內(nèi)。東內(nèi)曰大明宮,在西內(nèi)之東。南內(nèi)曰興慶宮,在東內(nèi)之南。
五內(nèi),五中也?!段褐尽ね蹩髟]》聞命驚愕,五內(nèi)失守。
職內(nèi),官名?!吨芏Y·天官註》職內(nèi),主人也。若今之泉所入,謂之少內(nèi)。
河內(nèi),地名。《周禮·夏官·職方氏》河內(nèi)曰冀州,其山鎭曰霍山。
《集韻》《正韻》儒稅切。同汭,水相入也。或省文作內(nèi)。
《正韻》同枘?!吨芏Y·冬官考工記註》調(diào)其鑿,內(nèi)而合之。
《正韻》奴荅切。同納。《孟子》若已推而內(nèi)之溝中。
說文解字
說文解字
內(nèi)【卷五】【入部】
入也。從口,自外而入也。奴對切
包含《內(nèi)》字的名句
- 大風起兮云飛揚。威加海內(nèi)兮歸故鄉(xiāng)。安得猛士兮守四方!
作者:劉邦 出自《大風歌》
- 望長城內(nèi)外,惟余莽莽;大河上下,頓失滔滔。
作者:毛澤東 出自《沁園春·雪》
- 內(nèi)官初賜清明火,上相閑分白打錢。
作者:韋莊 出自《長安清明》
- 意內(nèi)稱長短,終身荷圣情。
作者:杜甫 出自《端午日賜衣》
- 威加海內(nèi)兮歸故鄉(xiāng)。安得猛士兮守四方!
作者:劉邦 出自《大風歌》
- 海內(nèi)風塵諸弟隔,天涯涕淚一身遙。
作者:杜甫 出自《野望》
- 西宮南內(nèi)多秋草,落葉滿階紅不掃。
作者:白居易 出自《長恨歌》
- 大風起兮云飛揚。威加海內(nèi)兮歸故鄉(xiāng)。
作者:劉邦 出自《大風歌》
- 透內(nèi)閣香風陣陣,掩重門暮雨紛紛。
作者:王實甫 出自《十二月過堯民歌·別情》
- 籠天地于形內(nèi),挫萬物于筆端。
作者:陸機 出自《文賦》
- 海內(nèi)存知己,天涯若比鄰。
作者:王勃 出自《送杜少府之任蜀州》
- 內(nèi)的詞語 組詞
- 內(nèi)的成語
- nèi cí內(nèi)祠
- nèi zhuō內(nèi)拙
- nèi rùn內(nèi)潤
- nèi jiā zhuāng內(nèi)家妝
- nèi jiù shén míng內(nèi)疚神明
- kāi nèi開內(nèi)
- nèi jú內(nèi)局
- nèi cǎo內(nèi)草
- nèi láo內(nèi)醪
- nèi jué內(nèi)絶
- nèi ráng內(nèi)瓤
- kǔn nèi閫內(nèi)
- hǎi nèi cún zhī jǐ,tiān yá ruò bǐ lín海內(nèi)存知己,天涯若比鄰
- nèi gōu內(nèi)冓
- nèi tóng內(nèi)童
- fù xīn nèi làn腹心內(nèi)爛
- nèi xì內(nèi)鬩
- nèi chéng內(nèi)誠
- nèi líng內(nèi)陵
- nèi yáo內(nèi)窯
- nèi ruǐ內(nèi)蕊
- nèi bì內(nèi)赑
- nèi jǔ內(nèi)舉
- nèi sàng內(nèi)喪
- nèi hù內(nèi)戶
- nèi shǒu內(nèi)首
- nèi tà內(nèi)闥
- nèi zhàng內(nèi)帳
- xí juǎn yǔ nèi席卷宇內(nèi)
- duàn liàn zhōu nà鍛煉周內(nèi)
- zhì dà wú nèi至小無內(nèi)
- nèi wú yuàn nǚ,wài wú kuàng fū內(nèi)無怨女,外無曠夫
- fǎn gōng nèi xǐng返躬內(nèi)省
- nèi jiù shén míng內(nèi)疚神明
- yǎn nèi wú zhū眼內(nèi)無珠
- nèi yōu wài wǔ內(nèi)憂外侮
- nèi jùn wai hé內(nèi)峻外和
- nèi rén wài yì內(nèi)仁外義
- fǎn guān nèi zhào返觀內(nèi)照
- nèi chēng bù bì qīn,wài jǔ bù bì yuàn內(nèi)稱不避親,外舉不避怨
- shí bù zhī nèi,zì yǒu fāng cǎo十步之內(nèi),自有芳草
- nèi shū wài qīn內(nèi)疏外親
- chū nèi zhī lìn出內(nèi)之吝
- fǎn shì nèi zhào返視內(nèi)照
- wài qiǎo nèi jí外巧內(nèi)嫉
- nèi shì fǎn tīng內(nèi)視反聽
- nèi zhòng wài qīng內(nèi)重外輕
- fǎn tīng nèi shì反聽內(nèi)視
- nèi jǐn wài sōng內(nèi)緊外松
- nèi wài jiā jī內(nèi)外夾擊
- nèi wài gōu jié內(nèi)外勾結(jié)
- míng gǎn wǔ nèi銘感五內(nèi)
- wài fāng nèi yuán外方內(nèi)員
- wài yú nèi zhì外愚內(nèi)智
- wài gāng nèi róu外剛內(nèi)柔
- fǎn guān nèi shì返觀內(nèi)視